Herhangi
bir işi yapmak veya bir sorunu çözmek amacı ile bilgisayar donanım
ve yazılımlarını tasarlayan, gerçekleştiren ve geliştiren kişidir.
GÖREVLER
Bilgisayar
mühendisleri yönetim, endüstri ve hizmet alanlarında değişik
görevler üstlenebilirler. Aşağıda ana başlıklarda belirtilen görevlerde
bulunabilirler:
1- Sistem çözümleyici olarak görev yapanlar;
Kuruluşun işlevine göre bilgisayar donanımı ve yazılımı ihtiyacını saptar,
Bu uygulama sistemini belli bir zaman içerisinde kurar,
Sistemin çalışması sırasında meydana gelebilecek aksaklıkları saptar ve ortadan kaldırır,
Sistemin iyileştirilebilmesi için gerekli yöntemleri, kullanılacak araç ve gereçleri, çalışacak personeli belirler,
Her
aşamada yapılacak işlerle ilgili ayrıntılı yönergeler hazırlar,
karşılaşılabilecek güçlükler için önlemler alır ve personele
bunlarla ilgili bilgi verir,
Bilgisayar sisteminin kurulduğu kuruluşta sistem uzmanı olarak gerek donanım gerekse yazılım alanlarında hizmet verir.
2- Sistem programcısı olarak görev yapanlar;
Bilgisayarın işletim sistemi üzerinde program geliştirir,
Değişen teknolojiye göre kullanımı daha ileri düzeyde olan yeni işletim sistemleriyle eskisini değiştirir,
Sisteme destek olacak yazılımlar geliştirir.
3- Uygulama programcısı olarak görev yapanlar;
Herhangi
bir işi bilgisayara yaptırmak veya bir sorunu bilgisayar yardımı ile
çözmek için gerekli teorik işlemleri ve bunların uygulama sırasını
saptar,
Bilgisayara verilecek verilerin ve bilgisayardan elde edilecek sonuçların biçimini belirler,
Yazılımın akış şemasını hazırlar,
Bu şemaya uygun olarak yazılımı herhangi bir programlama dili ile gerçekleştirir,
Programın amaca uygun olarak çalışıp çalışmadığını, varsa çalışması sırasında meydana gelen aksaklıkları saptar,
Eksiklikleri ve hataları, bir daha meydana gelmeyecek şekilde ortadan kaldırır,
Programı,
amaca uygun hizmet verebilecek şekilde hazırladıktan sonra kullanım
yönergesini hazırlayarak bilgisayar operatörlerine teslim eder.
4- Veri tabanı yöneticisi olarak görev yapanlar;
Amaca yönelik kullanımı hızlı ve pratik olacak şekilde özel bir veri tabanı oluşturur,
Varolan özel veri tabanını geliştirir,
Veri tabanı kullanımı ile ilgili konularda çalışarak kullanıcıların sorunlarını çözümler,
Şifre oluşturarak, veri tabanının güvenliğinden sorumlu olur.
5- Veri iletişim uzmanı olarak görev yapanlar;
Diğer veri iletişim donanım ve yazılımından, bilgisayar ağlarından ve işletiminden sorumludur,
Merkez
ve merkeze bağlı diğer birimlerin birbiriyle olan veri haberleşmesinde
kullanılan donanım ve yazılımların çalışmalarını devamlı kontrol eder,
aksaklıklar oluştuğunda aksaklıkları ortadan kaldırır,
Sistemin veri haberleşmesinin daha iyi, güvenli ve hızlı olması için yeni teknolojileri araştırır ve sisteme uygular.
6- Bilgi işlem birimi yöneticisi olarak görev yapanlar;
Kuruluşun tüm bilgi işlem çalışmalarını planlar ve yönetir,
Yeni ya da geliştirilmiş sistemler kanalıyla, kuruluşun işleyişinde ve çalışmalarında gelişmeler planlar,
Önerilen sistemleri değerlendirir ve uygun çalışmaları önerir,
Ek bilgi işlem hizmetleri isteklerini değerlendirir,
Yeni donanım ve yazılım teknolojilerini değerlendirir ve kuruluşun ihtiyaçlarına uygunluğunu saptar,
Personel ve yazılım-donanım kaynaklarının performansını yönetime bildirir,
Bilgi işlem çalışmaları için plan ve bütçeler geliştirir,
Birimin çalışmalarını denetler,
Birime alınan personelin eğitimini sağlar.
7- Eğitmen olarak görev yapanlar;
Bilgisayar kuruluşunda çalışan personeli yazılım ve donanım düzeyinde eğitir,
Bilgisayar
kurslarında mevcut uygulama paketlerini, programlama dillerini,
veri tabanı ve işletim sistemlerini, donanım teknolojilerini
öğrencilere anlatır,
Üniversitelerde bilgisayar alanında eğitmen olarak görev yaparlar.
8- Danışman olarak görev yapanlar;
Bilgisayar firmalarında, satış yapan kurum ve kuruluşlarda gelişen
teknolojiye göre donanım ve yazılım alanlarında tavsiyelerde bulunur,
Firmaların, kurum ve kuruluşların karşılaştıkları sorunlar karşısında çözüm getirici önerilerde bulunur.
9- Mikroişlemci tasarımcısı olarak görev yapanlar;
Mikroişlemcinin
kullanılacağı alana göre, mikroişlemcinin emir kümesini oluşturur,
gerekli fonksiyonel birimleri tasarlar, geliştirir ve benzetimini yapar,
Mikroişlemcinin kullanılacağı yerlere uygun olacak şekilde boyutları, bacak sayılarını ve diğer fiziksel özelliklerini tasarlar,
Mikroişlemcinin
donanımını amaca uygun şekilde tasarladıktan sonra mevcut yarı iletken
teknolojisi ile mikroişlemciyi gerçekleştirir,
Mikroişlemcinin gerektirdiği ara yüzler varsa bunları da mikro işlemci ile uygun olacak şekilde tasarlar ve üretir,
Mikroişlemcinin,
onun yan parçalarının ve assembler dilinin kullanımına ilişkin
yönergeler hazırlayarak bu teknolojiyi kullanacak şirket, araştırma
grupları veya üniversitedeki personelin eğitimini sağlar.
10- Bilgisayar donanımı tasarımcısı olarak görev yapanlar;
Bilgisayara yaptıracağı işi veya bilgisayar yardımı ile çözeceği sorunu belirler,
Mevcut
mikroişlemci, onun ara yüzleri ve çeşitli tüm devreleri kullanmak
suretiyle amacı gerçekleyebilecek donanımı kullanılacağı ortamların
fiziksel şartlarına uyacak şekilde tasarlar,
Donanımı çalıştırır, varsa eksiklerini bulur ve giderir,
Donanımın diğer bilgisayar birimlerince tanınması için gerekli yazılımları hazırlar,
Yazılım
ve donanımı sorunsuz şekilde çalışır hale getirdikten sonra, bu
teknolojinin kullanım yönergesini hazırlayarak, kullanıcıların
eğitilmesini sağlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
· Donanım Parkı (PC, iş istasyonu, çok kullanıcılı sistem, ana bilgisayar,
terminal, yazıcı, deney seti, Macintosh),
· Yazılım Parkı (çok sayıda derleyici paket yazılımı, veri taban
yazılımları, çeşitli kelime işlem, veri tabanı, grafik yazılımları, işletim
sistemleri, programlama dilleri, uzman sistem yazılımları, algoritma
yazılımları, similatörler vb.)
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bilgisayar mühendisi olmak isteyenlerin;
- Sayı ve sembollerle akıl yürütme gücüne,
- Bir işi öğelerine ayırıp işlem basamaklarını belirleme becerisine sahip,
- Mantık yürütme ve tasarım yeteneği olan,
- Yüksek hayal gücüne sahip,
- Dikkatli, sabırlı,
- Kendini sürekli yenileme gereği duyan, iyi bir araştırıcı,
- Gözlerinde aşırı kusur bulunmayan
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bilgisayar
mühendisleri büro ortamında çalışırlar ve birinci derecede verilerle
uğraşırlar, iş oturarak yürütülür, ortam genellikle sessizdir.
Bilgisayar mühendisi çalışırken diğer meslektaşlarıyla ve iş
sahipleriyle etkileşim halindedir.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi aşağıdaki üniversitelere bağlı Fakültelerin Bilgisayar Mühendisliği bölümünde verilmektedir.
Anadolu Üniversitesi Müh.Mim.Fak.Eskişehir,
Ankara Üniversitesi Mühendislik Fak.Ankara,
Atılım Üniversitesi Müh.Fak.Ankara,
Başkent Üniversitesi (Ankara) Mühendislik Fakültesi,
Bahçeşehir Üniversitesin Müh.Fak.İstanbul
Bilkent Üniversitesi (Ankara) Mühendislik Fakültesi,
Bilecik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
Beykent Üniversitesi Mühendislik Fak.(Istanbul)
Çankaya Üniversitesi Müh.Mim.Fak.(Ankara)
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Müh.-Mimarlık Fakültesi,
Çukurova Üniversitesi Müh.-Mimarlık Fakültesi,
Dokuz Eylül Üniversitesi (İzmir) Mühendislik Fakültesi,
Doğuş Üniversitesi Müh.Fak.İstanbul
Dumlupınar Üniversitesi (Kütahya) Mühendislik Fakültesi
Ege Üniversitesi (İzmir) Mühendislik Fakültesi,
Erciyes Üniversitesi Müh.Fak.Kayseri,
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Müh.-Mimarlık Fakültesi
Fırat Üniversitesi (Elazığ) Mühendislik Fakültesi,
Fatih Üniversitesi Müh .Fak.İstanbul
Galatasaray Üniversitesi (İstanbul) Mühendislik ve Teknoloji Fak.,
Gazi Üniversitesi (Ankara) Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi,
Gebze İleri teknoloji Enstitüsü Mühendislik Fakültesi,
Hacettepe Üniversitesi (Ankara) Mühendislik Fakültesi,
Haliç Üniversitesi Müh.Fak. İstanbul,
· İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Fakültesi,
İstanbul Aydın Üniversitesi Elektrik-Elektronik Fakültesi,
İstanbul Kültür Üniversitesi Müh.Mim.Fak.
İstanbul Ticaret Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
İzmir Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi
İzmir Yük.Teknoloji Enstitüsü Müh.Fak.
İzmir Ekonomi Üniversitesi, Bilgisayar Bilimleri Fakültesi,
Karadeniz Teknik Üniversitesi (Trabzon) Müh.-Mimarlık Fakültesi,
Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
Kadir Has Üniversitesi Müh.Fak.İstanbul
Koç Üniversitesi Müh.Fak.
Maltepe Üniversitesi Müh. Mim.Fak.İstanbul
-Namıkkemal Üniversitesi Müh. Mim.Fak Tekirdağ
Marmara Üniversitesi (İstanbul) Mühendislik Fakültesi,
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara) Mühendislik Fakültesi,
Ondokuzmayıs Üniversitesi Müh..Fak.İstanbul
Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi
Sakarya Üniversitesi Mühendislik
Fakültesi,
Selçuk Üniversitesi (Konya) Müh-Mimarlık Fakültesi,
Süleyman Demirel Üniversitesi Müh. Mim.Fak.
Trakya Üniversitesi (Edirne) Mühendislik Fakültesi,
Tobb Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (Ankara)
-Yeditepe Üniversitesi (İstanbul) Müh.-Mimarlık Fakültesi,
-Yıldız Teknik Üniversitesi (İstanbul) Elektrik-Elektronik Fakültesi,
-Yaşar Üniversitesi Üniversitesi Müh. Mim.Fak
Doğu Akdeniz Üni.(KKTC-Gazimagusa)
Girne Amerikan Üniversitesi (KKTC-Girne)
Lefke Avrupa Üniversitesi (KKTC-Lefke)
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (KKTC-Lefkoşa
Yakın Dogu Üniversitesi (KKTC-Lefkoşa)
Azerbaycan Teknik Üniversitesi (Bakü-Azerbaycan)
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi (Bişkek-Kırgızistan)
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
İngilizce, Matematik
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için;
Lise veya dengi okul mezunu olmak,
Yükseköğretime
Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavı ’nda (LYS)
“Bilgisayar Mühendisliği” lisans programı için yeterli “MF-4” puan almak.
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Bilgisayar Mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu
yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen,
Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun
iseler YGS ve LYS sonuçlarına göre ÖSYM tarafından yapılan yerleştirme
işleminde diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı
puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Bilgi
Güvenliği Teknolojisi, Bilgi Teknolojileri, Bilgisayar, Bilgisayar
Donanımı, Bilgisayar Operatörlüğü, Bilgisayar Operatörlüğü ve
Teknikerliği, Bilgisayar Programcılığı, Bilgisayar Teknolojisi,
Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama, Bilgisayar ve Enformasyon
Sistemleri , Bilişim ve İletişim Teknolojisi, İnternet ve Ağ
Teknolojileri, Bilgisayar Teknolojileri ve Bilişim Sistemleri , Bilişim
Sistemleri ve Teknolojileri önlisans programlarını başarı ile bitirenler de ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde Bilgisayar Mühendisliği lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 4 yıl, hazırlık eğitimi olan fakültelerde ise 5 yıldır.
Eğitimin
ilk yıllarında matematik, genel fizik ve kimya, bilgisayar
mühendisliğine giriş ve uygulamalı doğrusal cebir dersleri
verilmektedir. Daha sonraki yıllarda sistem programcılığı ve donanım
(Hardware) kısmını oluşturan ve uzmanlaşmayı gerektiren dersler
verilmektedir. Programlama dilleri, veri yapıları, olasılık ve
istatistik, sayısal mantık sistemleri, türevsel denklemler, elektrik
devreleri, kesikli hesaplama yapıları, temel elektronik, bilgisayar
mimarisi, mikroişlemci ve mikro bilgisayar, veri yönetimine giriş,
sistem programlama, veri tabanı yönetim sistemi, bilgisayarlı grafik,
ekonominin ilkeleri, işletim sistemi, veri iletişimi, bilgi sistemi,
çözüm ve tasarımı, yöneylem araştırma, formal diller ve soyut bilgiler,
dil işleyiciler, bilgi sistemleri mühendisliği, yapay us, sistem
benzetimi, paralel mimarlar ve bilgisayar ile uygulamaya yönelik program
yürütülmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Bilgisayar Mühendisliği lisans diploması ve “Bilgisayar Mühendisi” unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bilgisayar
kullanımının hızla yaygınlaştığı günümüzde bilgisayar mühendisleri
eğitim, endüstri, ticaret, hizmet, danışmanlık alanlarında faaliyet
gösteren özel kuruluşlarda, kamu kuruluşlarında, bankalarda,
üniversitelerde, bilgisayar donanımı ve yazılımı üreten ve pazarlayan
firmalarda çalışabilirler.
Kamuda çalışan bilgisayar
mühendislerinin çoğunluğu sistem çözümleyicisi ve eğitmen olarak, özel
kuruluşlarda çalışan bilgisayar mühendislerinin çoğunluğu ise, yazılım
ve donanım geliştiricisi olarak çalışırlar. Bilgisayar mühendislerinin
yoğun olarak özel sektörde çalıştıkları gözlenmektedir.
Ülkemizde
bilgisayar mühendislerinin çalışma alanları donanım teknolojisini
tasarlama ve üretmeden çok yazılım teknolojisi üzerinde yoğunlaşmıştır.
Bilgisayar mühendislerinin en büyük sıkıntıları, işyerlerinde bilgisayar
mühendisinin asıl yapması gereken işlerden çok bir bilgisayar
operatörünün veya teknisyeninin normalde yapması gereken işlerle karşı
karşıya bırakılmasıdır. Ülkemizde donanım ve yazılımı sıfırdan üreten
sektörler halen mevcut olmadığı için bilgisayar mühendisleri asıl güç ve
yeteneklerini ortaya koyamamaktadır.
GELECEKTE MESLEKTE GÖRÜLEBİLECEK DEĞİŞİKLİKLER
Elektronik
mühendisliğinden doğan bilgisayar mühendisliği, önceleri yazılım -
donanım diye ikiye ayrılmıştır. Yazılım ülkemizde önceleri inşaat
mühendislerinin, sonraları ise nümerik (sayısal) analizle uğraşanların
elinde bir tür programcılık olarak (şeklinde) gelişmiştir.
Mikroelektronikteki gelişmeler sonucu giderek daha güçlü
mikroişlemcilerin 1960'lı yılların transistörleri gibi donanımın hemen
her yerinde kullanılıyor olması bu kez elektrik-elektronik ve bilgisayar
mühendisleri arasındaki sınırı belirsizleştirmeye başlamıştır. Bilgi
toplumunun günümüzdeki pek çok değişik mühendislik dallarını, bir
biçimde yeniden kümelendirerek daha az sayıda uzmanlık dallarına
indirgeyeceği ve genelde telekomünikasyon (haberleşme) bilgisayar ve
yazılım mühendisliklerinin yeniden yapılanması sonucu belki de "Bilişim
Mühendisliği" diye adlandırabileceğimiz yeni bir mühendisliği ortaya
çıkarabileceğini bekleyebiliriz. Bilgisayar Mühendisliği programını
bitirenlerden Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans
Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı ve Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK)
işbirliği ile açılan/açılacak pedagojik formasyon programını başarı ile
tamamlayanlar meslek liselerinin Bilgisayar la bilgili derslerinde
öğretmen olarak da çalışabilirler.
Kendi branşı dışında ayrıca aylık karşılığı okutabileceği dersler ;
Bilgisayar,
Bilgisayar (yazılım) Bilgisayar(donanım), Bilgisayar bakım ve onarım
işletme , Bölümlerin teorik ve uygulamalı meslek dersleri,
Diğer
alanların Bilgisayar alanı ile ilgili tüm teorik ve uygulamalı
meslek dersleri, Mikroişlemciler, Lijik, Veri Tabanı, Endüstriyel
otomasyon teknolojileri, Mekatronik , Otomatik Kumanda, Bilgi
Teknolojileri , Bilim ve Teknoloji, Alanın teorik ve uygulamalı
meslek dersleri , Bilgi ve iletişim Teknolojileri, Küreselleşen
Toplumda İletişim Teknolojileri , Bilişim Teknolojileri dersleridir.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Meslek eğitimi süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak, koşulları
uyan öğrencilerin Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu' nca
verilen krediden yararlanması mümkündür. Ayrıca başarılı öğrenciler
burs alabilmektedir.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim
sonrası kazanç ise kamu kurumlarında çalışanlar için çalıştıkları
kurumun Statüsüne göre değişmektedir. Genellikle sözleşmeli olarak
çalışmaktadırlar (kamuda). Ücretleri asgari ücretin en az 4 katı
kadardır. Oldukça dolgun ücretlerle çalışmaktadırlar.Tecrübe ve çalışma
süresine göre ücret değişikliği söz konusudur.
MESLEKTE İLERLEME
Bilgisayar
mühendisleri;Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans, doktora yapabilir,
araştırma görevlisi olabilir ve akademik kariyer yapabilirler.Danışma
mühendisliği yapabilir, proje hazırlayıcılarına değişik çözüm yolları
getirebilir, elverişli yöntemler önerebilir, gereğinde uygulamayı
yürütme ve denetleme işini üzerine alabilirler.
Bilgi işlem
merkezi yöneticisi,İşletme bölümü yöneticisi,Bilgi işlem genel
müdürü,Bilgisayar alanında teknik müdür,Bilgisayar şirketinde sistem
satış müdürü,Bilgisayar şirketinde sistem ürün sorumlusu olarak meslekte
üst düzey görevlerde bulunabilirler.Bilgisayar şirketlerinde yazılım
müdürü olarak çalışabilirler.
BENZER MESLEKLER
Elektrik-Elektronik Mühendisliği
Makine Mühendisliği
Endüstri Mühendisliği
Konu: BİLGİSAYAR MÜHENDİSİ ÇALIŞMA OLANAKLARI VE İŞ BULMA İMKANLARI 
